Zengin mermer ve doğal taş kaynaklarına sahip olan Anadolu’da, tarih boyunca çeşitli uygarlıklar bu zenginliği kullanarak önemli eserler ortaya koymuştur. Anadolu’da mermer kullanımı Hititler döneminde başlamış, Frigler ve İyonyalılar tarafından saray, tapınak ve tanrı heykellerinin yapımında doğal taşlar kullanılmıştır. Ancak mermer, Helenistik Dönem ve Roma İmparatorlukları döneminde altın çağını yaşamıştır. Selçuklu ve Osmanlı İmparatorlukları döneminde mermer, cami, han, saray ve hamam gibi yapılarda kullanılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Marmara Adası, Gebze, İzmit, İzmir ve Bilecik bölgelerindeki mermer ocaklarından önemli miktarda mermer getirilerek İstanbul çevresindeki eserlerde kullanılmıştır.
Cumhuriyetle birlikte ekonomik sıkıntılar nedeniyle mermer üretimi belirli bölgelerde devam etti. Mermer daha çok Ziraat Bankası şubeleri, demiryolu ve okul inşaatları gibi kamu yapılarında kullanılmıştır. 1940’lı yıllarda Anıtkabir’in yapımı nedeniyle Afyon ve Denizli’de ocaklar açılmış ve bu mermerler Avrupa’dan getirilen modern makinelerle işlenmiştir. Bu dönemde önemli yapıların yanı sıra mezar taşı, kurna ve tuvalet taşı yapımı için sınırlı miktarda mermer üretilmiştir. 1970’li yıllara kadar çok yavaş bir tempoda ilerleyen sektör, 1970-1980 döneminde inşaat sektörünün canlanması, 1980’li yıllardan sonra dış pazarlara açılma, artan iç talep ve yatırım teşviklerinin devreye girmesi ile hızlı bir tırmanışa geçti.
Granit, andezit, trakit, riyolit ve diğer sert ve silisli taşlar yaya trafiğinin olduğu yerlerde ve yürüyüş alanlarında zemin kaplaması olarak kullanıldığından Kimyasal maddelere karşı dayanıklı olduklarından fabrika, atölye ve benzeri yerlerde zemin ve duvar kaplaması olarak kullanılmaktadır. Yine parke taşları doğal zayıflık düzlemlerinden darbe yoluyla kırılarak pürüzlü bir yüzey oluşturdukları için kaygan zeminlerde tercih edilirler. Ayrıca farklı renkteki parke taşları bir araya getirilerek dekoratif cephe kaplaması olarak da kullanılmaktadır. Parke taşlarının kullanımı antik çağlara kadar uzanmaktadır. Üretim kolaylığı ve basitliği nedeniyle eski çağlarda insan gücü tarafından çekiç, saban demiri ve benzeri aletler kullanılarak büyük miktarlarda üretilmiş ve kullanılmıştır. Bu nedenle parke taşları günümüzde eski yapıların restorasyonunda vazgeçilmez malzemelerdir. Gelişmiş ülkelerdeki büyük şehirlerde insanları doğaya yaklaştırma ve yapay malzemeleri daha az kullanma eğilimi nedeniyle parke taşları bu şehirlerdeki park, bahçe ve peyzaj düzenlemelerinde yoğun olarak kullanılmaktadır.
1985 yılında 3123 sayılı Maden Kanunu kapsamına alınan mermere yapılan yatırım miktarı her yıl artmaya başlamıştır. Bu kanun, ocak yatırımcılarına uzun vadeli ruhsat garantisi vererek uzun vadeli yatırımları teşvik etmiştir. Ayrıca fuar organizasyonları ve ihracat teşvikleri ile modern üretim ve kesim sistemleri ülkemizde kullanılmaya başlanmıştır.
Leave a reply